Bản tin pháp luật số 02 năm 2021
Nhằm hỗ trợ doanh nghiệp thực hiện đúng các quy định của pháp luật, Chi nhánh Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam tại Thanh Hóa tổng hợp một số văn bản pháp luật mới ban hành có liên quan đến hoạt động sản xuất – kinh doanh của doanh nghiệp như sau:
MỘT SỐ VĂN BẢN PHÁP LUẬT MỚI BAN HÀNH LIÊN QUAN ĐẾN HOẠT ĐỘNG CỦA DOANH NGHIỆP (Từ 10/02/2021 đến 10/03/2021)
Nhằm hỗ trợ doanh nghiệp thực hiện đúng các quy định của pháp luật, Chi nhánh Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam tại Thanh Hóa tổng hợp một số văn bản pháp luật mới ban hành có liên quan đến hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp như sau:
1. Danh mục nghề, công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm mới nhất
Ngày 12/11/2020, Bộ LĐ-TB&XH ban hành Thông tư 11/2020/TT-BLĐTBXH về Danh mục nghề, công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm và nghề, công việc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm có hiệu lực áp dụng từ ngày 01/3/2021.
Theo đó, Danh mục bao gồm 1.830 nghề, công việc trên các lĩnh vực đơn cử như:
- Lĩnh vực khai thác khoáng sản:
+ 07 nghề, công việc (Điều kiện lao động loại VI);
+ 37 nghề, công việc (Điều kiện lao động loại V);
+ 64 nghề, công việc (Điều kiện lao động loại IV).
- Lĩnh vực cơ khí, luyện kim:
+ 01 nghề, công việc (Điều kiện lao động loại VI);
+ 45 nghề, công việc (Điều kiện lao động loại V);
+ 134 nghề, công việc (Điều kiện lao động loại IV).
- Lĩnh vực hóa chất:
+ 04 nghề, công việc (Điều kiện lao động loại VI);
+ 55 nghề, công việc (Điều kiện lao động loại V);
+ 100 nghề, công việc (Điều kiện lao động loại IV)...
2. Mức điều chỉnh tiền lương tháng tính đóng BHXH năm 2021
Thông tư 23/2020/TT-BLĐTBXH được ban hành ngày 30/12/2020 quy định mức điều chỉnh tiền lương và thu nhập tháng đã đóng bảo hiểm xã hội (BHXH).
Theo đó, tiền lương tháng đã đóng BHXH đối với NLĐ đóng BHXH bắt buộc quy định tại Khoản 1 Điều 1 Thông tư 23 được điều chỉnh theo công thức sau:
Tiền lương tháng đóng BHXH sau điều chỉnh của từng năm = Tổng tiền lương tháng đóng BHXH của từng năm x Mức điều chỉnh tiền lương đã đóng BHXH của năm tương ứng.
Trong đó, mức điều chỉnh tiền lương đã đóng BHXH của năm tương ứng từ trước năm 1995 đến năm 2021 được quy định cụ thể tại Khoản 1 Điều 2 Thông tư 23, đơn cử như:
- Năm 2018: 1,06.
- Năm 2019: 1,03.
- Năm 2020: 1,00.
- Năm 2021: 1,00
Thông tư 23/2020/TT-BLĐTBXH có hiệu lực từ ngày 15/02/2021.
3. Ngày 09/02/2021, Chính phủ ban hành Nghị định 09/2021/NĐ-CP về quản lý vật liệu xây dựng (VLXD).
Theo đó, quy định về chất lượng sản phẩm, hàng hóa VLXD và cấu kiện xây dựng như sau:
- Phù hợp với quy định của pháp luật về chất lượng sản phẩm, hàng hóa và pháp luật về tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật.
- Sản phẩm, hàng hóa VLXD và cấu kiện xây dựng sản xuất trong nước đưa ra thị trường phải đạt tiêu chuẩn đã công bố.
- Sản phẩm, hàng hóa VLXD chưa có tiêu chuẩn thì phải xây dựng và công bố tiêu chuẩn cơ sở theo quy định của pháp luật.
- Sản phẩm, hàng hóa VLXD và cấu kiện xây dựng nhập khẩu phải công bố tiêu chuẩn áp dụng.
- Sản phẩm, hàng hóa VLXD và cấu kiện xây dựng nhập khẩu được quản lý bằng kỹ thuật quốc gia thì phải tuân thủ quy chuẩn kỹ thuật quốc gia tương ứng.
Nghị định 09/2021/NĐ-CP có hiệu lực kể từ ngày ký ban hành.
4. Ngày 09/02/2021, Chính phủ ban hành Nghị định 10/2021/NĐ-CP về quản lý chi phí đầu tư xây dựng.
Theo đó, chi phí xây dựng trong dự toán xây dựng công trình gồm chi phí trực tiếp, chi phí gián tiếp, thu nhập chịu thuế tính trước và thuế giá trị gia tăng, được xác định như sau:
- Chi phí trực tiếp được xác định theo:
+ Khối lượng và đơn giá xây dựng chi tiết thì khối lượng xác định theo công việc, công tác xây dựng (CTXD) và đơn giá xây dựng chi tiết xác định theo khoản 2 Điều 24 Nghị định này.
+ Khối lượng và giá xây dựng tổng hợp của nhóm, loại CTXD, đơn vị kết cấu hoặc bộ phận công trình (BPCT) thì: Khối lượng xác định phù hợp với nhóm loại CTXD, đơn vị kết cấu hoặc BPCT và giá công tác, nhóm loại CTXD, đơn vị kết cấu, BPCT xác định theo khoản 3 Điều 24 Nghị định này.
- Chi phí gián tiếp được xác định bằng định mức tỷ lệ phần trăm (%) theo quy định;
- Thu nhập chịu thuế tính trước được xác định bằng định mức tỷ lệ phần trăm (%);
- Thuế giá trị gia tăng theo quy định.
Xem thêm chi tiết tại Điều 12 Nghị định 10/2021/NĐ-CP
Nghị định có hiệu từ ngày ký ban hành.
5. Bộ Tư pháp ban hành Quyết định 222/QĐ-BTP về Kế hoạch triển khai hoạt động năm 2021 của Chương trình hỗ trợ pháp lý liên ngành cho doanh nghiệp nhỏ và vừa (DNNVV) giai đoạn 2021-2025 (Kế hoạch).
Theo đó, Kế hoạch sẽ có các hoạt động trong năm 2021 bao gồm:
- Nhóm hoạt động cung cấp thông tin pháp lý:
+ Xây dựng, quản lý, duy trì, cập nhật, khai thác và sử dụng cơ sở dữ liệu pháp luật.
+ Xây dựng các chuyên mục nâng cao kiến thức pháp luật trên các phương tiện truyền thông.
+ Tổ chức hội nghị, diễn đàn đối thoại.
+ Xây dựng bản tin, tài liệu điện tử hỗ trợ pháp lý.
+ Cung cấp thông tin về công tác hỗ trợ pháp lý.- Nhóm hoạt động bồi dưỡng kiến thức pháp luật:
+ Bồi dưỡng kiến thức pháp luật cho DNNVV.
+ Bồi dưỡng kiến thức pháp luật cho người làm công tác hỗ trợ pháp lý cho DNNVV.
- Nhóm hoạt động tư vấn pháp luật cho DNNVV:
+ Tư vấn pháp luật qua diễn đàn, đối thoại.
+ Tư vấn qua thư điện tử, mạng xã hội và ứng dụng thành tựu cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư.
+ Tư vấn thông qua mạng lưới tư vấn viên pháp luật.
- Tổ chức thực hiện Chương trình hỗ trợ pháp lý liên ngành cho DNNVV vừa giai đoạn 2021-2025.
6. Bỏ hình thức thi vấn đáp khi thi lấy chứng chỉ hành nghề dịch vụ làm thủ tục thuế
Ngày 26/01/20521, Bộ Tài chính ban hành Thông tư 10/2021/TT-BTC hướng dẫn quản lý hành nghề dịch vụ làm thủ tục về thuế.
Theo đó, quy định hình thức thi lấy chứng chỉ hành nghề dịch vụ làm thủ tục về thuế như sau:
- Bài thi được thực hiện trên giấy hoặc trên máy tính dưới hình thức thi viết hoặc thi trắc nghiệm;
- Thời gian cho mỗi môn thi tùy thuộc vào hình thức thi, từ 60 phút đến 180 phút.
(Hiện hành, Khoản 2 Điều 13 Thông tư 117/2012/TT-BTC quy định hình thức thi bao gồm thi viết, thi trắc nghiệm hoặc thi vấn đáp; thời gian cho mỗi môn thi từ 30 phút đến 180 phút tùy hình thức thi).
Thông tư 10/2021/TT-BTC có hiệu lực thi hành kể từ ngày 12/3/2021.
7. Hình thức kiểm tra hoạt động dịch vụ kế toán
Ngày 25/01/2021, Bộ Tài chính ban hành Thông tư 09/2021/TT-BTC hướng dẫn kiểm tra hoạt động dịch vụ kế toán.
Theo đó, việc kiểm tra hoạt động dịch vụ kế toán được thực hiện theo 02 hình thức:
- Kiểm tra gián tiếp: Là việc cơ quan chủ trì kiểm tra thực hiện giám sát tình hình đối tượng được kiểm tra tuân thủ các nghĩa vụ thông báo, nộp các báo cáo định kỳ cho Bộ Tài chính khi có yêu cầu hoặc theo quy định của pháp luật.
- Kiểm tra trực tiếp: Là việc cơ quan chủ trì kiểm tra thành lập Đoàn kiểm tra để kiểm tra hoạt động kinh doanh dịch vụ kế toán tại các đơn vị kinh doanh dịch vụ kế toán; trong đó gồm:
+ Kiểm tra định kỳ;
+ Kiểm tra đột xuất.
Thông tư 09/2021/TT-BTC có hiệu lực thi hành từ ngày 01/4/2021.
8. Bộ LĐ-TB&XH ban hành Thông tư 15/2020/TT-BLĐTBXH về danh mục thiết bị đào tạo tối thiểu trình độ trung cấp, trình độ cao đẳng cho 41 ngành, nghề.
Theo đó, Thông tư này ban hành 78 danh mục thiết bị đào tạo tối thiểu trình độ trung cấp, trình độ cao đẳng cho 41 ngành, nghề, đơn cử như:
- Kỹ thuật sửa chửa, lắp ráp máy tính, trình độ trung cấp (Phụ lục 1a).
- Kỹ thuật sửa chửa, lắp ráp máy tính, trình độ cao đẳng (Phụ lục 1b).
- Công nghệ thông tin, trình độ cao đẳng (Phụ lục 2).
- Công nghệ kỹ thuật công trình xây dựng, trình độ trung cấp (Phụ lục 3a).
- Công nghệ kỹ thuật công trình xây dựng, trình độ cao đẳng (Phụ lục 3b).
- Công nghệ kỹ thuật cơ khí, trình độ trung cấp (Phụ lục 4a).
- Công nghệ kỹ thuật cơ khí, trình độ cao đẳng (Phụ lục 4b).
- Công nghệ kỹ thuật ô tô - máy kéo, trình độ trung cấp (Phụ lục 5a).
- Công nghệ kỹ thuật ô tô, trình độ cao đẳng (Phụ lục 5b)
9. Thông tư 16/2020/TT-BLĐTBXH ngày 28/12/2020 ban hành định mức kinh tế - kỹ thuật về đào tạo trình độ trung cấp, trình độ cao đẳng cho 46 ngành, nghề; đơn cử:
- Kỹ thuật điêu khắc gỗ trình độ trung cấp được quy định tại Phụ lục 1a ban hành kèm theo Thông tư 16;
- Kỹ thuật điêu khắc gỗ trình độ cao đẳng được quy định tại Phụ lục 1b;
- Thanh nhạc trình độ trung cấp được quy định tại Phụ lục 2a;
- Thanh nhạc trình độ cao đẳng được quy định tại Phụ lục 2b;
- Chạm khắc đá trình độ trung cấp được quy định tại Phụ lục 3a;
- Chạm khắc đá trình độ cao đẳng được quy định tại Phụ lục 3b;
- Logistic trình độ trung cấp được quy định tại Phụ lục 4a;
- Logistic trình độ cao đẳng được quy định tại Phụ lục 4b;
- Kế toán doanh nghiệp trình độ trung cấp được quy định tại Phụ lục 5a;
- Kế toán doanh nghiệp trình độ cao đẳng được quy định tại Phụ lục 5b;
- Quản lý khai thác công trình thuỷ lợi trình độ trung cấp được quy định tại Phụ lục 6a;
- Quản lý khai thác công trình thuỷ lợi trình độ cao đẳng được quy định tại Phụ lục 6b
10. Ngày 24/02/2021, Bộ Tài Chính ban hành Nghị định 12/2021/NĐ-CP sửa đổi Nghị định 89/2013/NĐ-CP hướng dẫn Luật Giá về thẩm định giá
Theo đó , doanh nghiệp thẩm định giá phải thông báo cho Bộ Tài chính khi có các thay đổi sau:
(1) Các trường hợp thay đổi dẫn đến:
+ Không bảo đảm đủ điều kiện cấp GCN đủ điều kiện kinh doanh dịch vụ thẩm định giá (GCN).
+ Cần được cấp lại GCN quy định tại Khoản 2 Điều 13 Nghị định 89/2013;
(2) Danh sách thẩm định viên về giá đăng ký hành nghề tại doanh nghiệp;
(3) Doanh nghiệp chia, tách, sáp nhập, hợp nhất, chuyển đổi hình thức sở hữu;
(4) Doanh nghiệp bị giải thể, phá sản, tạm ngừng kinh doanh; tự chấm dứt kinh doanh dịch vụ thẩm định giá; thay đổi cổ đông/thành viên góp vốn là thẩm định viên về giá hành nghề tại doanh nghiệp;
(Hiện hành chỉ quy định trường hợp giải thể, phá sản, tạm ngừng, tự chấm dứt kinh doanh dịch vụ thẩm định giá).
(5) Doanh nghiệp bị thu hồi GCN đăng ký kinh doanh, GCN đăng ký doanh nghiệp.
(6) Có thẩm định viên về giá hành nghề tại doanh nghiệp (Quy định mới):
+ Bị cấm hành nghề thẩm định giá+ Bị truy cứu TNHS;
+ Bị kết án một trong các tội về kinh tế, chức vụ liên quan đến tài chính, giá, thẩm định giá bị áp dụng biện pháp XPHC giáo dục tại xã, phường, thị trấn, bị đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc, cơ sở giáo dục bắt buộc;
+ Bị kết án về tội kinh tế từ nghiêm trọng trở lên; có hành vi vi phạm pháp luật về tài chính bị xử phạt VPHC.
Nghị định 12/2021/NĐ-CP có hiệu lực từ 01/5/2021.
11. Bộ LĐ-TB&XH ban hành Thông tư 09/2020/TT-BLĐTBXH hướng dẫn Bộ luật Lao động 2019 về lao động chưa thành niên.
Theo đó, quy định nơi làm việc gây tổn hại đến sự phát triển thể lực, trí lực, nhân cách của người chưa thành niên (nơi cấm sử dụng NLĐ từ đủ 15 tuổi đến chưa đủ 18 tuổi làm việc theo Điểm đ khoản 2 Điều 147 Bộ luật lao động 2019) bao gồm:
- Tiếp xúc với các yếu tố nguy hiểm, yếu tố có hại trong môi trường lao động nằm ngoài giới hạn cho phép theo tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về vệ sinh lao động, bao gồm:
+ Điện từ trường, rung, ồn, nhiệt độ, bụi silic, bụi không chứa silic, bụi bông, bụi aminăng, bụi than, bụi tale;
+ Các loại chất, tia phóng xạ;
+ Bức xạ bởi tia X, các chất độc hại và các tia có hại khác.
- Tiếp xúc với các vi sinh vật gây bệnh.
- Thời gian làm việc trên 04 giờ/ngày trong không gian làm việc gò bó, chật hẹp, công việc có khi phải quỳ gối, nằm, cúi khom.
- Trên giá cao hay dây treo cao hơn 2m so với mặt sàn làm việc, địa hình đồi núi dốc trên 30 độ.
- Các công việc ở trong hố sâu hơn 5m.
- Làm việc trong nhà tù hoặc trong bệnh việc tâm thần.
Thông tư 09/2020/TT-BLĐTBXH có hiệu lực thi hành ngày 15/3/2021.
12. Nghị định 15/2021/NĐ-CP quy định chi tiết một số nội dung về quản lý dự án đầu tư xây dựng của Chính phủ.
Theo đó, cá nhân được xét cấp chứng chỉ hành nghề giám sát thi công xây dựng khi đáp ứng được điều 66, 67 Nghị định 15 và các điều kiện sau:
Đã làm giám sát trưởng hoặc chỉ huy trưởng công trường hoặc chủ trì thiết kế xây dựng phần việc thuộc nội dung đề nghị cấp chứng chỉ hành nghề của:
- Ít nhất 01 công trình từ cấp I trở lên hoặc 02 công trình từ cấp II trở lên thuộc lĩnh vực đề nghị cấp chứng chỉ hành nghề hạng I.
- Ít nhất 01 công trình từ cấp II trở lên hoặc 02 công trình từ cấp III trở lên thuộc lĩnh vực đề nghị cấp chứng chỉ hành nghề hạng II.
- Ít nhất 01 công trình từ cấp III trở lên hoặc 02 công trình từ cấp IV trở lên thuộc lĩnh vực đề nghị cấp chứng chỉ hành nghề hạng III.
Chi tiết tại Nghị định 15/2021/NĐ-CP (có hiệu lực từ ngày 03/03/2021 và thay thế Nghị định 59/2015/NĐ-CP và Nghị định 42/2017/NĐ-CP ).
13. Ngày 12/11/2020, Bộ LĐ-TB&XH ban hành Thông tư 11/2020/TT-BLĐTBXH về Danh mục nghề, công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm và nghề, công việc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm.
Theo đó, ban hành kèm theo Thông tư là Danh mục nghề, công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm và nghề, công việc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm. Kể từ ngày Thông tư 11/2020/TT-BLĐTBXH có hiệu lực (từ ngày 01/3/2021), 08 Quyết định, Thông tư khác sẽ hết hiệu lực thi hành, đơn cử như:
- Quyết định 1453/LĐTBXH-QĐ năm 1995 về việc ban hành tạm thời danh mục nghề, công việc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm và nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm;
- Quyết định 915/LĐTBXH-QĐ ngày 30/7/1996 ban hành tạm thời danh mục nghề, công việc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm và nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm;
- Thông tư 36/2012/TT-BLĐTBXH ngày 28/12/2012 ban hành bổ sung danh mục nghề, công việc nặng nhọc độc hại, nguy hiểm và đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm;
- Thông tư 15/2016/TT-BLĐTBXH ngày 28/6/2016 ban hành Danh mục nghề, công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm và đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm .
14. Nghị định 06/2021/NĐ-CP về quản lý chất lượng, thi công xây dựng và bảo trì công trình xây dựng.
Theo đó, công trình xây dựng được phân loại dựa trên căn cứ về tính chất kết cấu và công năng sử dụng của công trình, cụ thể như sau:
- Căn cứ tính chất kết cấu, công trình xây dựng được phân thành các loại (tại Nghị định 46/2015/NĐ-CP không quy định phân loại theo căn cứ này)
+ Nhà, kết cấu dạng nhà;
+ Cầu, đường, hầm, cảng;
+ Trụ, tháp, bể chứa, silô, tường chắn, đê, đập, kè;
+ Kết cấu dạng đường ống;
+ Các kết cấu khác.
- Căn cứ công năng sử dụng, công trình xây dựng được phân thành các loại:
+ Công trình sử dụng cho mục đích dân dụng;
+ Công trình sử dụng cho mục đích sản xuất công nghiệp;+ Công trình cung cấp các cơ sở, tiện ích hạ tầng kỹ thuật;
+ Công trình phục vụ giao thông vận tải;
+ Công trình phục vụ sản xuất nông nghiệp và phát triển nông thôn;
+ Công trình sử dụng cho mục đích quốc phòng, an ninh.
Việc phân loại công trình theo công năng sử dụng được quy định chi tiết tại Phụ lục I ban hành kèm theo Nghị định 06/2021/NĐ-CP.
Nghị định 06/2021/NĐ-CP có hiệu lực từ ngày 26/01/2021 và thay thế Nghị định 46/2015/NĐ-CP ngày 12/5/2015.
15. Thủ tướng ban hành Quyết định 126/QĐ-TTg ngày 26/01/2021 về triển khai thi hành triển khai thi hành Luật Xử lý vi phạm hành chính sửa đổi 2020.
Theo đó, ban hành Danh mục các Nghị định sửa đổi, bổ sung, thay thế hoặc ban hành mới theo các lĩnh vực sẽ được trình Chính phủ trong năm 2021, đơn cử như:
- Nghị định quy định xử phạt VPHC trong lĩnh vực xây dựng; khai thác, sản xuất, kinh doanh vật liệu xây dựng; quản lý công trình hạ tầng kỹ thuật; kinh doanh bất động sản; quản lý, phát triển nhà và công sở thay thế Nghị định 139/2017/NĐ-CP (trình Chính phủ vào tháng 9/2021);
- Nghị định quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo vệ môi trường thay thế, sửa đổi, bổ sung Nghị định 155/2016/NĐ-CP (trình Chính phủ vào tháng 5/2021);
- Nghị định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực lao động, bảo hiểm xã hội, đưa người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng thay thế Nghị định 28/2020/NĐ-CP (trình Chính phủ vào tháng 10/2021);
- Nghị định quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực an ninh mạng (ban hành mới, trình Chính phủ vào tháng 9/2021)
Quyết định 126/QĐ-TTg có hiệu lực kể từ ngày ký ban hành.
16. Thông tư 03/2021/TT-BTC hướng dẫn về miễn thuế, giảm thuế thu nhập doanh nghiệp đối với doanh nghiệp khoa học và công nghệ (KH&CN) quy định tại Nghị định 13/2019/NĐ-CP ngày 01/02/2019.
Theo đó, doanh nghiệp KH&CN đáp ứng các điều kiện sau được miễn thuế, giảm thuế TNDN:
- Được cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền cấp Giấy chứng nhận doanh nghiệp KH&CN.
- Doanh thu hàng năm từ sản xuất, kinh doanh các sản phẩm hình thành từ kết quả KH&CN đạt tỷ lệ tối thiểu 30% trên tổng doanh thu hàng năm của doanh nghiệp.
- Doanh thu được tạo ra từ dịch vụ có ứng dụng kết quả KH&CN trong lĩnh vực công nghệ thông tin là doanh thu từ dịch vụ mới, không bao gồm các dịch vụ đã có trên thị trường.
- Phải hạch toán riêng thu nhập hình thành từ kết quả KH&CN trong kỳ; nếu không hạch toán riêng được thì thu nhập này thực hiện phân bổ theo Khoản 2 Điều 18 Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp 2008.
- Phải thực hiện chế độ kế toán, hóa đơn, chứng từ theo quy định của pháp luật và nộp thuế theo kê khai.
Thông tư 03/2021/TT-BTC có hiệu lực từ ngày 01/3/2021.
VCCI Thanh Hóa tổng hợp